Allianz: Polska na 37. miejscu wśród najbogatszych krajów świata

7 070 euro – tyle wynoszą średnio aktywa finansowe netto na jednego mieszkańca w Polsce. Daje to nam 37. pozycję w 8. edycji Global Wealth Report firmy Allianz.  W sumie Polacy zgromadzili 430 mld euro różnego rodzaju oszczędności, m.in. na bankowych lokatach, w akcjach czy obligacjach. Zestawienie najbogatszych krajów świata otwierają Stany Zjednoczone i Szwajcaria – z aktywami wartymi odpowiednio 177 tys. i 176 tys. euro na mieszkańca.

Cały świat bogaci się szybciej

Global Wealth Report uwzględnia aktywa finansowe w postaci depozytów w bankach, oszczędności w obligacjach i funduszach inwestycyjnych, a także w akcjach, funduszach emerytalnych i polisach ubezpieczeniowych. Wciąż dużą popularnością cieszą się depozyty – mimo środowiska niskich stóp procentowych. Dwie trzecie nowych oszczędności w ubiegłym roku trafiło do banków.

Aktywa finansowe brutto prywatnych gospodarstw domowych w 53 badanych krajach świata na koniec 2016 roku wynosiły blisko 170 bln euro (netto średnio ponad 25,5 tys. na osobę). W ciągu roku wzrosły o 7,1 proc. mimo wielu politycznych turbulencji. Jest to tempo nienotowane od czasu kryzysu finansowego, który rozpoczął się pod koniec ubiegłej dekady. W 2008 roku doprowadził on nawet do spadku wartości aktywów finansowych o 8,4 proc. w skali globalnej, a przykładowo w 2015 roku przyrost nie przekroczył 5 proc. Skąd wynika wysoka ubiegłoroczna dynamika? Eksperci Allianz podkreślają, że ma to związek ze wzrostami wartości akcji i obligacji. Za takie tempo odpowiadają głównie kraje wschodzące. Prawie jedna trzecia globalnego wzrostu to zasługa Chin.

Najszybciej bogaci się Azja (z wyłączeniem Japonii) – tam wartość aktywów brutto prywatnych gospodarstw wzrosła o 15 proc. w ubiegłym roku. W ciągu ostatniej dekady przyrost sięgał blisko 11 proc. rocznie. Inne dwa rozwijające się regiony – Ameryka Łacińska i Europa Wschodnia – w tym czasie wzbogaciły się zaledwie po ok. 5 proc., ale to i tak ponad dwukrotnie szybciej niż Ameryka Północna i Europa Zachodnia (odpowiednio +2,1 proc. i +1,4 proc. od 2006 roku).

Największe majątki mają Amerykanie – jest to średnio 177 tys. euro, i Szwajcarzy – blisko 176 tys. euro. Jeśli jednak pod uwagę weźmiemy jedynie środkową wartość, tzw. medianę, to na prowadzenie wysuwa się Szwajcaria. Co to oznacza? Mediana jest wskaźnikiem sprawiedliwości rozkładu bogactwa w społeczeństwie – to kwota dokładnie pośrodku. Jedna połowa społeczeństwa ma więcej, a druga – mniej niż wynosi mediana. Duża rozbieżność między średnią a środkową wartością wskazuje na niesprawiedliwy rozkład majątku w danym kraju. W takim przypadku wąska grupa dysponuje dużo większym majątkiem niż reszta społeczeństwa.

Autorzy raportu zwracają uwagę na szybko rosnącą klasę średnią w globalnym społeczeństwie. Od początku XXI wieku liczba osób w tej kategorii wzrosła ponad dwa razy – z 450 mln w 2000 roku do ponad 1 mld dzisiaj. W większość przypadków osoby te „awansowały” z klasy niższej. Wciąż jednak dystrybucja bogactwa na świecie nie jest sprawiedliwa. 10 proc. najbogatszych osób na świecie łącznie posiada 79 proc. aktywów finansowych. To wciąż duża dysproporcja, jednak ostatnie lata wskazują na pozytywną tendencję – jeszcze w 2000 roku na 10 proc. najbogatszych przypadało 91 proc. aktywów finansowych.

Mamy coraz więcej…długów

Mimo coraz większych aktywów finansowych prawie tak samo szybko (o 5,5 proc.) wzrosły w ubiegłym roku długi gospodarstw domowych na świecie – do 40,6 bln euro. To najwyższe tempo od 2007 roku. Najszybciej zadłużają się Azjaci – ten kontynent (z wyłączeniem Japonii) odpowiada za prawie 20 proc. globalnego zadłużenia, podczas gdy dekadę temu było to 7 proc. Jeśli od sumy aktywów finansowych brutto odliczymy globalną sumę zadłużenia to uzyskamy sumę aktywów finansowych netto, która w 2016 roku sięgnęła rekordowego poziomu 128,5 bln euro.

Polska na tle regionu

Kraje Europy Środkowo-Wschodniej znajdują się poza pierwszą dwudziestką najbogatszych państw świata. Najwyżej w tym zestawieniu plasują się Słowenia i Czechy – zajmują odpowiednio 26. i 28. miejsce (odpowiednio 13,6 tys. oraz 12,6 tys. euro), czyli mniej więcej 10 oczek przed Polską. Od trzeciej edycji raportu Allianz z 2012 roku Polacy znacząco się wzbogacili – wówczas znajdowaliśmy się wprawdzie na 35. pozycji globalnego zestawienia, ale ze średnią kwotą 4,1 tys. euro.

37. lokata osiągnięta w ubiegłym roku (36. w 2015 roku) i kwota 7 070 euro stawia Polskę także za Węgrami (12,2 tys.), Estończykami (11,3 tys.), Łotyszami (10,1 tys.), Chorwatami (9,1 tys.) i Litwinami (8,5 tys.), za to jedną pozycję przed Bułgarami (7 050 euro). Słowacy mają średnio 1 tys., a Rumuni – 3 tys. mniej niż Polacy (zajmują oni odpowiednio 39. i 42. miejsce). Ukraina zamyka zestawienie 53 krajów z wynikiem zaledwie 680 euro aktywów netto.

Jak to wygląda na zachodzie Europy? Nawet posiadający największe w regionie aktywa Słoweńcy i Czesi pozostają daleko w tyle za społeczeństwami bogatszej części Europy. Dla przykładu na jednego Francuza przypada 56 tys. euro oszczędności, podobnie na Włocha – 54 tys. Hiszpanie zgromadzili średnio 28 tys. euro. Najbogatsi Europejczycy to – poza Szwajcarami – Szwedzi (95 tys.), Belgowie (92 tys.) i Holendrzy (prawie 88 tys.).